Etkili İnsanların 7 Alışkanlığı / The 7 Habits of Highly Effective People
Bu kitap, yeni işe başlayanların, tecrübeli çalışanların hatta yöneticilerin, hayatın her alanında etkili olabilmeleri için yol gösterici bir temel kaynak olarak güncelliğini koruyor. Başarının uzun soluklu olması için etkili kişilere dönüşmek üzere çok boyutlu gelişimi destekliyor.
1989 yılından beri yayınlanan, 38 dilde 25 milyondan fazla satan kitaptan hareketle verilen eğitimler, bugün de şirketlerdeki en popüler kurslardan. Kitabın yazarı, eğitimci, danışman ve işadamı Stephen R. Covey, 2012 yılında 80 yaşında dağda bisiklete binerken geçirdiği bir kazada hayatını kaybetmiştir. O güne kadar da sağlıklı, etkili ve üretken kalabilmiştir.
Kitaptan kısaca bahsedeyim:
1. Be Proactive / Proaktif Ol Proaktiflik, bireylerin sorumluluk duygusuyla olasılıkları önceden tahmin ederek, tüm koşullara göre senaryo hazırlayabilmesidir. Proaktif (öngörülü) bireyler, sonuçlar karşısında şartları ya da başkalarını suçlamazlar. Böylece, zaman ve enerjilerini kontrol edebildikleri alanlara odaklayıp, enerjilerini doğru kullanmış olurlar.
2. Begin with the End in Mind / Sonunu Düşünerek Başla Burada günlük işlerin, dönüşmek istediğimiz kişiye nasıl hizmet ettiğini anlamaktan bahsediliyor. Ne olmak istediğimize ve ne yapmak istediğimize odaklanmalıyız. İlk olarak işe, kişisel görev bildirgesi geliştirerek başlayabiliriz. Hayatta gelmek istediğimiz nokta ve bunun için yürüyeceğimiz yol neresi, bilmeliyiz.
3. Put First Things First / Öncelikli Olanları İlk Başta Gerçekleştir Alışkanlık 2’de oluşturulan kişisel önceliklere göre, zamanımızı yönetip organize olabilmek anlatılıyor. Zaman yönetimi matrisindeki dört bölümden herhangi birinde bazen gereksiz zaman harcıyoruz. Proaktif davranıp acil olmayan ancak amaca yönelik önemli işlerimizi mutlaka daha önce halletmeliyiz.
4. Think Win-Win / Kazan-Kazan Yaklaşımı ile Düşün Kazan-kazan, tüm anlaşmaların taraflara karşılıklı fayda sağladığı ve memnun edici olduğu durum anlamına geliyor. Bu yaklaşım üç özellik üzerine kurulmuş:
- Integrity / İlkeli Olmak; Kişiliğimiz, dürüstlüğümüz, değer ve sorumluluklarımıza bağlı kalmamız.
- Maturity / Olgunluk; Kendi duygu ve görüşlerimizi, diğerinin duygu ve görüşlerini göz önüne alarak dengeleyebilmemiz.
- Abundance Mentality / Bolluk Zihniyeti; Herşeyden herkes için yetecek kadar olduğuna inanç. Paylaşımcılığı itibar kazanmak, beğenilmek, kar etmek, karar almak gibi her alana taşımak. “Hep bana, hep bana” diyerek açgözlü davranmamak.
İşveren-çalışan, şirket-tedarikçi, ortaklıklar, evlilikler gibi uzun süreli ilişkiler için kazan-kazan yaklaşımı gerekli.
5. Seek First to Understand, Then to Be Understood / Önce Karşındakini Anla Beşinci alışkanlık “empatik dinleme” yani; anlama isteği ile dinlemek. Empatik dinleme ile başkalarının gözünden dünyaya bakıp nasıl hissetiklerini anladığımızda, Covey’nin kitabında bahsettiği başka bir konsepte, “Duygusal Banka Hesabı”na da yatırım yapmış oluyoruz. Bu metafor, ilişkide biriktirdiğimiz güven miktarını tanımlıyor. Covey’e göre bir kişiyi gerçekten anlamak için vakit harcadığımızda, sözlerimizi tuttuğumuzda ve gereğinde özür dileyebildiğimizde bu hesaba yatırım yapmış oluyoruz.
6. Synergize / Sinerji Yarat Sinerjinin temelinde zihinsel, duygusal ve fizyolojik farklılıklara kıymet verilmesi yatıyor. Buradaki kilit nokta, tüm insanların dünyayı, kendi gözlerinden gördüklerini kabul etmemiz. Farklı bakış açıları bir araya geldiğinde, düşünceler zenginliği oluşuyor ve en iyi çözümleri bulmak kolaylaşıyor.
7. Sharpen the Saw / Kendine İyi Bak Paslı testere ile ağaç kesmeye çalışmak boşa zaman harcamaktır diyen yazar, önce testereyi bileyleyin önerisini yapıyor. Tıpkı yola çıkmadan aracınızı kontrol etmek ya da benzin almak için biraz vakit harcamak gerektiği gibi.
Bu son alışkanlık, diğer altı alışkanlığın ortamını sağlıyor: Sağlığımızı korumak, ruhumuzu ve zihnimizi zenginleştirmek. Bunun için dört boyutta kendimizi yenilemeye yönelik dengeli bir programa sahip olmalıyız;
- Fiziksel; Sağlıklı beslenmek, spor yapmak, dinlenmek ve kaliteli uyku uyumak.
- Zihinsel; Öğrenmek, yazmak ve düşünmek için zaman ayırmak.
- Ruhsal; İlham veren eserler okumak, doğada zaman geçirmek, meditasyon yapmak, ibadet etmek, yardım etmek, sanatla uğraşmak…
- Sosyal-Duygusal; Kilit ilişkilerimizin “Duygusal Banka Hesap”larına günlük tutarlı birikimler yapmak, çevremizle bağlantıda olup dostluğa ve arkadaşlığa zaman ayırmak.
Yedinci alışkanlığın en güzel tarafı, dört boyutun birbiri üzerinde yükseltici etkiye sahip olması. Fiziksel sağlık, zihinsel sağlığımızda olumlu etki yaratırken, ruhsal doygunluğumuz da duygusal-sosyal ilişkilerimize güç katıyor.
Bonus: Find Your Voice and Inspire Others to Find Theirs / Kendi Sesinizi Bulun ve Başkalarına da Kendi Seslerini Bulmaları için İlham Verin Daha sonra çıkarttığı “The 8th Habit: From Effectiveness to Greatness” adlı kitabında ise Covey; bugünün dünyasında “etkili” olmak, bireyler ve organizasyonlar için bir seçenek olmaktan çıktı ve oyuna girmek için gerekli bir koşul haline geldi diyor.
Yeri gelmişken, size liseyi bitirdiğim dönemde okuyup çok faydasını gördüğüm, Stephen R. Covey’nin oğlu Sean Covey’nin gençler için yazdığı “The Seven Habits of Highly Effective Teens” kitabını da içtenlikle öneriyorum. Özellikle o yaşlarda çocuğu/kardeşi/yakını olan kişiler ve tabii ki kendi o yaşlarda olanlar mutlaka okumalı.
7 Habits ile ilgili bulduğum “mindmap”i aşağıda görebilirsiniz. Bir sonraki yazımda da Mind Map’ten (Zihin Haritası) bahsedeceğim.
