Son zamanlarda bu kavramlardan en az birini duymuşsunuzdur; “mindfulness”, “anda kalmak”, “şimdi ve burada olmak”, “nefes terapisi”…
Benim o kadar çok karşıma çıktı ki, geçen yaz Eckhart Tolle’ün aslında 1999’da yazdığı, şimdilerde tekrar ünlenen “Şimdinin Gücü” kitabını okudum. Kitapta yazar kendi yaşadığı aydınlanmadan yola çıkarak anda kalmanın öneminden bahsetmiş, ancak bunun içselleştirilme yolunu çok açık etmemiş. Bu sebeple ben uygulamaya geçmekte zorlanmıştım, ki uygulama kitabıyla birlikte alıp okumuştum. Uygulama kitabı, kitabın özeti diyebilirim. Her paragrafın en önemli cümleleri sıralanmış, ek bir uygulama vs. maalesef yok 🙁
Durum böyleyken, geçen hafta mezunlar derneğinde uygulamalı bir mindfulness seminerinin düzenleneceğini öğrenince, belki bu sefer faydasını görürüm diyerek seminere katıldım. Semineri on yıldır yoga ve meditasyonla ilgilenen bir mezun olan Ali Soyer verdi. Kendisi hem teoriden hem de pratikten bahsetti. Teori kısmında, doğadan ve bilimsel araştırmalardan yararlanmış olması, pratik kısmında ise iki farklı meditasyon uygulaması yaptırması konuyu içselleştirmem için çok faydalı oldu. Aldığım notları sizlerle paylaşmak istedim, umarım sizin için de faydalı olur 🙂
Teorik kısım
Mindfulness nedir? Jon Kabat Zinn’in tanımı şöyle; “Açık, nazik ve yargısız bir şekilde dikkati kasıtlı olarak yönlendirme sonucu ortaya çıkan farkındalık.”
“Mesele olan değil de, olanla kurduğun ilişki” bakış açısı. Meditasyon ile, olanla kurulan zihinsel özdeşmeyi kırmak mümkün. Nefes, zihin ile beden arasındaki altın iplik.
Negatif öngörü aslında bir hayatta kalma stratejisi ve bize avcı-toplayıcı atalarımızdan kalan evrimsel miras. Takılı kalıp, kısır döngüye girmeden, ihtiyaç varken kullanmak lazım.
Sinir sistemini tahliye etmek, enerjiyi boşaltmak lazım. (Vahşi yaşamda, av olan hayvanın önce silkinip sonra avcıdan kaçması ve hayatına devam etmesi.)
Nöroplastisite kavramı, davranışlar beynin kimyasını ve yapısını değiştiriyor.
Harvard’lı Nörobilimci Sarah Lazar meditasyonun beynin yapısını nasıl değiştirdiğini anlatıyor;
Pratik kısım
Nefes Farkındalığı Meditasyonu (15 dk)
Meditasyon 3 dakikalık “oryantasyon”, ile başlıyor. Meditasyona geçişi kolaylaştırdığı için bu kelime kullanılıyor kanımca, faydalı bir egzersiz. Bir sandelyenin ucuna doğru, sırt dik, eller dizlerin üzerinde rahat bir şekilde oturmak. Gözleri kapatmadan önce, ortamda göz gezdirmek ve hoşa giden nesneye dikkati vermek ve gözleri kapamak. Ona dikkat kesilmek. Rengi, dokusu, ısısı, kokusu, tadı nasıl olurdu, zihinde canlandırmak. Sonrasında gözleri açmak.
Sonrasında aşağıdaki nefes egzersizleri, yukarıda bahsettiğim şekilde gözler kapalı oturarak, sırayla uygulanır;
- Nefes al – nefes ver – say (1…)
- Say (1…) – nefes al – nefes ver
- Nefesini gözleme (nefes al – nefes ver)
Tekrar sayısı 10 olunca ya da kaçıncı tekrarda olduğu unutulunca, başa dönülüyor. Herkes kendi temposunda nefes alıp veriyor. Üç adım da 4 dakika sürüyor.
Beden Tarama (15 dk)
Yukarıda bahsettiğim şekilde gözler kapalı oturarak, sol ayak parmak uçlarından başlayarak tüm vücudu bölge bölge taramak, bunu yaparken dikkati o bölgeye vererek, sanki sadece o bölgeden oluşuyormuşçasına nefes alıp vermek.
Ayrıca, konuyla ilgilenenler aşağıdakileri ilginç bulabilir;
Özetle, stres yaratan durumla ilişkimizi değiştirmek, farklı bakış açılarından olaya bakabilmek her şeyi değiştirebilir. Hayatta tek bir yasa varsa, o da hiçbir şeyin kalıcı olmadığıdır. Stres yaratan durumlar da geçicidir ve yönetilebilir.