Dün Zorlu Performans Sanatları Merkezi’nde düzenlenen TedxIstanbul etkinliğine katıldım. Özellikle, Boğaziçi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü’nde ders veren Prof. Dr. Cem Say’ın yapay zeka ve cinsiyet eşitliği üzerine yaptığı konuşmadan çok etkilendim. Tesadüfen, bu hafta okuduğum bir haber de yine aynı konular hakkında olunca yazmaya karar verdim.
Size bir iyi bir de kötü bir haberim var… İyi haberi sona sakladım, adettendir ☺
Dünyanın önde gelen bilim insanlarından Profesör Stephen Hawking, yapay zekanın insanlığın sonunu getirebileceği uyarısında bulunmuştu. Henüz sonumuz gelmedi ama yapay zeka da cinsiyetçi çıktı!
ABD’li e-ticaret devi Amazon, kadın adayların özgeçmişlerini görmezden gelmeye başlayan yapay zeka programını kapatmış. Şirketin işe alım ekibi, hangi özgeçmişlerin daha başarılı olduklarını tespit edip, en iyi adayları ise alım yapan yöneticilere sunabilen bir yapay zeka programı kullanmayı umuyordu. Ancak, yapay zeka son 10 yıldır aday havuzuna aktarılmış CV’leri baz aldığı için, teknoloji sektöründeki baskınlıkları sebebiyle, erkek adayların özgeçmişlerine bakmaya meyilliydi. Sonuç olarak, yapay zeka “kadın” kelimesi geçen özgeçmişleri filtrelemeye başladı. Bunu fark eden ekip, yapay zeka programını kullanmayı durdurdu.
İşe alımdaki başka bir cinsiyet yanlılığı, iş ilanlarında bazı kelimelerin özellikle seçilerek kullanılması durumu. Bazı sözler, erkeklerin dikkatini daha çok çekerken, diğer sözlerin kadınlara hitap etmesi gibi. Yapılan araştırmalar, “destek” ve “anlayış” gibi kelimelerin kadınlara yönelik kullanıldığını, erkeklerinse içinde “etkin”, “mantıklı” veya “güçlü” gibi kelimeler geçen ilanlara başvurma olasılıklarının daha yüksek olduğunu ortaya koydu.
Gelelim iyi habere ☺ Kelimelerdeki gizli yanlılıkları ortadan kaldırmak için çalışan bilim insanları da var. Hatta bunlardan biri bir Türk! Boston Üniversitesi’nde doktora yapan Tolga Bölükbaşı algoritmaların cinsiyet ayrımı yaptığını gösteren bir araştırma yapmış. Bazı teknoloji şirketleri de özellikle eril ya da dişil gibi görünen terimleri bulan yazılımlar yaratıyorlar. Hem işe alımcıların hem de adayların kullanabilecekleri güzel bir online araca denk gelince ben de paylaşmak istedim. İş ilanınızın/ özgeçmişinizin metnini bu siteye yapıştırarak kullandığınız dilin daha tarafsız olması için değişiklikler yapabilirsiniz.
Kaynak:
https://www.reuters.com/article/us-amazon-com-jobs-automation-insight/amazon-scraps-secret-ai-recruiting-tool-that-showed-bias-against-women-idUSKCN1MK08G